"Αναγνώστη, μίσησες ποτέ;" αναρωτιέται η Χάριετ Τζέικομπς και σε προκαλεί να αναμετρηθείς με τη φρίκη που βίωσε από την ηλικία μόλις των έξι ετών. Η γυναίκα αυτή καταγράφει τα γεγονότα της ζωής της, τις δύσκολες στιγμές που στιγμάτισαν την οικογένειά της, τη βαναυσότητα που βίωσαν όλοι οι σκλάβοι στον Αμερικανικό Νότο. Με καθαρότητα, ειλικρίνεια και πάθος, αφήνει ελεύθερες τις αναμνήσεις της, όσο κι αν αυτές την πληγώνουν βαθιά, σε μια προσπάθεια να κεντρίσει το ενδιαφέρον του κόσμου και να βοηθήσει στον αγώνα για την απελευθέρωση των απανταχού σκλάβων. Η δύναμη της αφήγησή της κατορθώνει να αγγίξει βαθιά τις καρδιές και να συγκινήσει.
ΚΛΙΚ για να διαβάσετε την υπόθεση |
Η Χάριετ συνειδητοποιεί στα πρώτα χρόνια της ζωής της πως δεν είναι ένα ελεύθερο παιδί, μα μία σκλάβα. Η ζωή της και η τύχη της συνδέονται άρρηκτα από τις μύχιες επιθυμίες του αφέντη της. Όπως και όλοι οι σκλάβοι, είναι και εκείνη απλά ένα προϊόν προς πώληση. Δεν μπορεί να έχει άποψη, να διεκδικήσει οτιδήποτε για τον εαυτό της, να αρθρώσει λόγο ενάντια στις προσταγές των αφεντικών της. Η αγάπη και η θαλπωρή κρύβεται μόνο στις λίγες εκείνες στιγμές που καταφέρνει να βρεθεί κοντά στη γιαγιά της, η οποία κατόρθωσε σε μεγάλη ηλικία να κερδίσει την ελευθερία της. Η Χάριετ θα βρεθεί πολλές φορές αντιμέτωπη με τις φρικαλεότητες της ανυπακοής και θα αναγκαστεί ακόμα και να αρνηθεί το βάλσαμο του μεγάλου έρωτα. Η σκλαβιά της ψυχής της είναι οδυνηρή και όμως εκείνη θα προσπαθήσει να ξεφύγει από τα δεσμά της σκλαβιάς της...
Το κείμενο της Χάριετ Τζέικομπς δεν είναι μία λογοτεχνική μεταφορά της ζωής της. Είναι οι σκέψεις που η ίδια έγραψε στο προσωπικό της ημερολόγιο σαν μια προσπάθεια να διασώσει τις αναμνήσεις της και να τις χρησιμοποιήσει για να αφυπνίσει τον κόσμο για τα δεινά των σκλάβων. Ο λόγος της είναι παραληρηματικός. Δεν υπάρχει χρονική αλληλουχία στα γεγονότα που αφηγείται, γιατί το μυαλό της χάνεται στις σκέψεις της και ανασύρει περιστατικά που την έχουν στιγματίσει. Προσπαθεί να αφηγηθεί όσα έζησε στην οικογένεια των αφεντικών της, αλλά παρεμβάλλει διαρκώς συμβάντα που άκουσε ή είδε με τα μάτια της και που αποκαλύπτουν την έκταση της φρίκης που βίωναν όλοι αυτοί οι άνθρωποι στα χέρια των κυρίων τους. Η ανθρώπινη υπόσταση χάνει κάθε αξία καθώς διαβάζει κάποιος το χειρόγραφό της. Ο άνθρωπος αντιμετωπίζεται ως ένα προϊόν με ημερομηνία λήξης. Ως ένα όργανο στα χέρια των δυνατών και στις άγριες και αιμοχαρείς ορέξεις τους. Το μαστίγιο αποτελούσε απλά την αρχή μιας ανείπωτης φρίκης, και ο θάνατος την σωτηρία.
Το πόνημα αυτό είναι μια συγκλονιστική εξομολόγηση που αφυπνίζει συνειδήσεις, συγκινεί, προκαλεί αποτροπιασμό αλλά συγχρόνως αναδεικνύει το μεγαλείο της ανθρώπινης θέλησης και της πίστης στον εαυτό μας. Αξίζει να διαβαστεί από όλους ως υπενθύμιση των αγαθών που απολαμβάνουμε απλόχερα και δεν εκτιμάμε, αλλά και των δεινών που έζησαν εκατοντάδες άνθρωποι διεκδικώντας απλά την ελευθερία και την αξιοπρέπειά τους.
ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ